Czasami po złożeniu pozwu w sądzie, sytuacja się zmienia i decydujemy się na wycofanie pozwu. Cofnięcie pozwu jest możliwe nawet wtedy, kiedy sprawa trafiła już do sądu. Pewne okoliczności uzasadniają tę czynność. Dowiedz się z poniższego artykułu, o czym należy pamiętać, aby móc wycofać pozew.
O wycofaniu pozwu mowa jest w artykule 203., z kodeksu postępowania cywilnego. Pierwszy paragraf mówi o:
Pozew można cofnąć bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku.
Oświadczenie w tym wypadku powód może złożyć ustnie przed sądem lub w tak zwanym piśmie procesowym. Ważny jest fakt, że wycofanie nie musi dotyczyć całości stawianych żądań, a może tylko części. Poprzez złożenie takiego oświadczenia, powód oznajmia chęć rezygnacji z określonych wcześniej w pozwie roszczeń. Takie cofnięcie pozwu równa się cofnięciu wniosku o ochronę prawną procesu i oznacza, że powód rezygnuje z kontynuacji działań procesowych, które rozpoczęły się po wniesieniu pozwu.
Ważne jest, że samo cofnięcie pozwu nie wyklucza ani w żaden sposób nie umożliwia powtórnego wniesienia pozwu na takich samych zarzutach. Inaczej jednak wygląda sytuacja w przypadku wycofania pozwu z wycofaniem roszczeń. Sprawdź inne artykuły z obszaru prawa cywilnego.
Mimo, że w wielu przypadkach cofnięcie pozwu nie stanowi większego problemu, są sytuacje, kiedy nie można tego zrobić. Zasadniczo, zrzeczenie się roszczenia oraz wycofanie pozwu wiąże sąd, wynika to z zasady uprawnieniu powoda do dysponowania procesem i możliwość decyzji, czy nadal chce go prowadzić.
Ta zasada nie działa jednak w każdym przypadku. Sąd może odrzucić wycofanie pozwu lub zrzeczenie się roszczenia wyłącznie w trzech przypadkach.
- Kiedy czynności wymienione w pozwie stoją sprzeczne z prawem.
- Gdy okoliczności wskazują na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego.
- Kiedy zmierzają one do obejścia prawa.
Jeszcze jedna okoliczność stanowi niezgodny przypadek do cofnięcia pozwu. Artykuł 469. kodeksu postępowania cywilnego mówi o:
“Sąd uzna zawarcie ugody, cofnięcie pozwu, sprzeciwu lub środka odwoławczego oraz zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia za niedopuszczalne także wówczas, gdyby czynność ta naruszała słuszny interes pracownika lub ubezpieczonego.”
W przypadku skutecznego cofnięcia pozwu, sąd jest zobowiązany do umorzenia postępowania. Może o tym zadecydować podczas posiedzenia niejawnego, jeśli cofnięcie pozwu nastąpiło ze skutkiem prawnym.
Po wycofaniu pozwu nie następują żadne skutki prawne. Rozprawa jest odwoływana przez sąd. Następnie jest powiadamiana osoba, która została pozwana. W zależności od tego, czy powód cofnął cały pozew czy jedynie część, w odpowiednim wymiarze sąd umarza postępowanie. Jeśli cofnięcie pozwu wymaga również zgody osoby pozwanej, w takim wypadku powinna się na to zgodzić. Jeśli w ciągu dwóch tygodni od powiadomienia, nie złoży oświadczenia w sądzie ze sprzeciwem na cofnięcie pozwu, uznaje się to za komunikat zgody.
W przypadku, kiedy wycofanie pozwu łączy się z zrzeczeniem się roszczeń, następuje umorzenie postępowania, ale również drugim skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania. Kiedy pozew został wycofany bez zrzeczenia się roszczenia, wtedy właśnie jest możliwe ponowne wniesienie pozwu. Ważną kwestią jest też fakt, że w przypadku wycofania pozwu, powód jest zobowiązany, na żądanie pozwanego, zrekompensować koszty, które musiał przeznaczyć na rozprawę. Do takich kosztów zalicza się m.in. koszt wynajęcia adwokata czy też koszt dojazdów do sądu w związku z pozwem. W niektórych przypadkach sam sąd może zarządzić odgórnie o obowiązku uiszczenia kosztów przez pozwanego.
Podsumowując, pozew nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa. Następuje po prostu powrót sytuacji, jakby tego pozwu nigdy nie było. W pewnym sensie, powód, który wycofuje się z pozwu, jest na pozycji osoby przegrywającej proces, stąd obowiązek zwrotu kosztów na rzecz pozwanego.
To powód dysponuje pozwem, ponieważ on wszczyna sprawę cywilną i to on może wycofać się z pozwu. Jednak ważne aspektem tego działania jest fakt, że im dalej posunął się proces, tym trudniej i mniej swobodnie jest wycofać się z pozwu. Dlatego czasami może się zdarzyć, że cofnięcie pozwu będzie niekorzystne dla powoda, szczególnie, jeśli jest on pewien wygranej.
Pozew cofnięty nie wywołuje żadnych skutków, jakie prawo wiąże z jego wniesieniem. W szczególności nie powoduje przerwy biegu przedawnienia. To znaczy, że jeśli jakaś sprawa np. zbliża się ku przedawnieniu, powód nie może złożyć pozwu w celu przedłużenia jej czasu. Cofnięcie pozwu nie wpływa na przedawnienie.
Są pewne różnice, uzależnione od tego, kiedy cofnięcie pozwu powód wniósł do sądu. Wycofanie pozwu może nastąpić właściwie aż do czasu zamknięcia rozprawy przed sądem II instancji, czyli przed tzw. sądem odwoławczym, może zdarzyć się to po wydaniu wyroku, ale przed jego uprawomocnieniem się i jego zaskarżeniem. Jeśli cofnięcie następuje ze zrzeczeniem się roszczenia, sprawa jest umarzana. Natomiast w przypadku, gdy powód nie zrzeka się roszczeń, ma tu wpływ czas. Jeśli wniosek o cofnięcie wpływa przed rozpoczęciem rozpraw, sprawa również jest umarzana. Jeśli jednak rozprawy już się rozpoczęły i cofnięcie jest zarządzone dopiero w tym czasie, konieczna jest zgoda pozwanego na takie działanie. Procedura rozwodowa też może być przerwana poprzez cofnięcie pozwu.
Nie ma obowiązku wycofywania pozwu w całości, dozwolone jest zrobienie tego tylko częściowo, określa się to wtedy “ograniczeniem powództwa”. Może wtedy to dotyczyć np. tylko części głównej należności. W takim wypadku sąd może umorzyć postępowanie w jednym zakresie, ale nadal prowadzić je w pozostałym. Przykładowo, przy cofnięciu pozwu za spłatę należności, sąd może umorzyć kwotę główną, przy jednoczesnym żądaniu spłaty jedynie naliczonych odsetek.
W pewnych okolicznościach cofnięcie pozwu oznacza również umorzenie długu. W przypadku, kiedy rozprawy już się rozpoczęły, pozwany musi wyrazić zgodę na cofnięcie pozwu. Jednak jest wyjątek od tej zasady. Jeśli powód nie chce polegać na zgodzie pozwanego, wystarczy, że umorzy dług i cofnie roszczenia finansowe. W takim wypadku nie potrzebuje zgody pozwanego i nie może złożyć ponownie pozwu na takich samych zarzutach. Taki sposób jest jednocześnie gwarancją i zapewnieniem pozwanego, że nie podejmie się ponownego roszczenia przed sądem. W przypadku cofnięcia pozwu bez zrzeczenia się roszczeń, nie jest to prawdziwie wygrany proces przez pozwanego. Można go rozpocząć ponownie w sądzie przez powoda. Sprawdź, jak ściągnąć dług.
W niektórych sytuacjach, to powód, który wycofuje pozew, przegrywa spór. Nie dzieje się tak jednak, kiedy pozwany spłaca roszczenia w momencie, gdy pozew już wpłynął. Gdy pozwany oddaje zaległe roszczenia, a powód cofa pozew, uznawane jest, że to powód wygrał, ponieważ osiągnął swój cel. Jeśli udowodni, że koniecznością do spłaty należności był pozew sądowy, powód wygrywa. Taki wynik – kto przegrał, a kto wygrał, ma szczególne znaczenie, kiedy dochodzi do rozstrzygnięcia zwrotu kosztów, jakie wygenerował proces.
Zasadniczo, kiedy pozew został wycofany, to powód jest obciążony obowiązkiem spłaty kosztów z postępowania. Pozwany może wnieść wniosek o spłatę kosztów aż do zakończenia rozprawy. Kiedy wycofanie nastąpiło poza rozprawą, ma na to dwa tygodnie od czasu doręczenia pisma z oświadczeniem o wycofaniu pozwu. Czyli w takim samym czasie, jak w przypadku wyrażenia zgody na wycofanie bez zrzeczenia się roszczeń.
Kiedy powód wygrywa mimo cofnięcia pozwu, czyli kiedy nastąpiło uiszczenie opłat w wyniku rozpoczęcia procesu, to pozwany jest obciążany kosztami. Właśnie dlatego, kiedy pozew jest uzasadniony, a jego świadczenie zostało zwrócone po wniesieniu, powód może bez przeszkód cofnąć pozew. Należy jednak pamiętać, że należy udowodnić zasadność pozwu. Powód może wnioskować o to, aby pozwany pokrył koszty.
Artykuł 79. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych stanowi, że sąd z urzędu zwraca powodowi:
- całą wpłaconą opłatę sądową, jeśli wycofał pozew przed wysłaniem pozwu osobie pozwanej
- połowę opłaty sądowej, jeśli wycofanie nastąpiło przez rozpoczęciem rozprawy
W przypadku, kiedy to pozwany wygrywa rozprawę, dzięki cofnięciu pozwu, musi złożyć wniosek o zwrot kosztów.
