Coraz częściej pojawiają się informacje o wygranych frankowiczów w sporach z bankami. Trudno jeszcze mówić o jakiejś jednej linii orzeczniczej, ale na pewno zarysowuje się pewna tendencja, która miejmy nadzieję utrzyma się jak najdłużej. Na jakich podstawach można pozywać bank, aby szanse na zwycięstwo były jak największe?
Pozew w sporze z bankiem w zasadzie nie różni się niczym od pozwów wnoszonych w innych sprawach w postępowaniu cywilnym.
Pismo procesowe wymaga również oznaczenia przedmiotu sporu oraz oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby. Podać należy adresy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz numer PESEL lub numer NIP powoda będącego osobą fizyczną. W przypadku jego braku – numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP powoda niebędącego osobą fizyczną.
Najpopularniejszą podstawą prawną pozwania banku w kontekście udzielonego kredytu frankowego jest oparcie swojego roszczenia na podstawie niedozwolonych klauzul umownych znajdujących się w zawartej z bankiem umowie kredytowej. Co to jest takiego?
Zgodnie z art. 3851 § 1 Kodeksu cywilnego (k.c.) są to nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem postanowienia umowy, które nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne).
Nie dotyczy to postanowień, które określają główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli sformułowano je w sposób jednoznaczny. Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.
W przypadku umów zawieranych z bankami w zasadzie prawie wszystkie postanowienia umowy kredytowej są nieuzgadniane indywidualnie z konsumentem, albowiem umowy takie zazwyczaj zawierane są na wzorze, którym bank powołuje się w przypadku wszystkich umów danego rodzaju.
Oceny zgodności postanowienia umowy z dobrymi obyczajami, zgodnie z art. 3852 k.c., dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy. Bierze się pod uwagę jej treść, okoliczności zawarcia oraz uwzględnia się umowy pozostające w związku z umową obejmującą postanowienie będące przedmiotem oceny.
W kontekście umów frankowych jest to o tyle ważne, że za podstawę oceniania abuzywności klauzul umownych bierze się moment zawarcia umowy, a więc w praktyce czas, w którym nie było jeszcze wiadomo co stanie się z kursem franka i nie było też przesłanek do przyjmowania, że tak bardzo wzrośnie.
Kontrola postanowień wzorców umów może mieć charakter incydentalny (konkretny) bądź abstrakcyjny.
Abstrakcyjna kontrola postanowień jest oderwana od treści konkretnej umowy. Realizuje się ją wyłącznie w postępowaniu odrębnym w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone (art. 47936 i nast. k.p.c.).
Kontrola incydentalna ma miejsce w postępowaniu sądowym. Zainteresowany powołuje się na fakt inkorporowania do treści umowy niedozwolonych postanowień umownych w rozumieniu art. 3851 § 1 k.c. Pozywając bank frankowicze powołują się na fakt inkorporowania do treści umowy o kredyt niedozwolonych postanowień.
W przypadku stwierdzenia, iż w umowie znajdują się klauzule niedozwolone, nie wiążą one konsumenta. Co to oznacza? Oznacza to tyle, że te postanowienia umowy, uznane za abuzywne nie wywołują skutków prawnych. Przy czym należy podkreślić, iż umowa w pozostałym zakresie obowiązuje.
Przykładowo zatem, w odniesieniu do umów frankowych, w przypadku uznania za niedozwoloną klauzuli indeksacyjnej oznacza to, że kwoty kredytu nie można określić w odniesieniu do kursu franka. W praktyce powinna być zwrócona kwota nominalna wyrażona w złotych. Ale to tylko wstęp do kolejnego artykułu w którym opiszę jakie klauzule w umowach można uznawać za niedozwolone. Jeżeli zastanawiasz się, na czym polega przewalutowanie kredytu we frankach – sprawdź nasz artykuł.
Nasza kancelaria adwokacka z Poznania posiada fachową wiedzę oraz doświadczenie w zakresie pozwów frankowych. Dzięki temu możliwa będzie walka o Państwa prawa oraz odzyskanie należnych pieniędzy.
