Sprawca wypadku komunikacyjnego, wobec którego zastosowano środek karny polegający na obowiązku naprawienia szkody albo też orzeczono obowiązek wypłaty zadośćuczynienia poszkodowanemu, może domagać się od ubezpieczyciela zwrotu świadczenia zapłaconego na rzecz pokrzywdzonego. Warunkiem jest posiadanie w chwili wypadku ważnego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 lipca 2011 roku stwierdził, że można domagać się zwrotu świadczenia zapłaconego na rzecz pokrzywdzonego z tytułu orzeczonego środka karnego od ubezpieczyciela. W przedmiotowej sprawie, sprawca obok kary pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem został zobowiązany do naprawienia szkody przez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego 35.000 zł. Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że kwota zapłacona przez sprawcę tytułem naprawienia szkody powinna być mu zwrócona przez ubezpieczyciela.
Jest to bardzo istotna informacja dla sprawców wypadków samochodowych. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jest obowiązkowe. Każdy zatem posiadacz samochodu musi takie ważne ubezpieczenie posiadać. Już ta podstawowa umowa z ubezpieczycielem chroni nas przed obowiązkiem naprawienia szkody orzeczonym przez sąd w postępowaniu karnym. Wprawdzie to skazany sprawca wypadku zobowiązany jest spełnić świadczenie orzeczone w wyroku, ale przysługuje mu prawo do domagania się zwrotu poniesionych kosztów od ubezpieczyciela OC.
Niestety bardzo częstą praktyką ze strony zakładów ubezpieczeń jest odmowa wypłaty takich świadczeń przy powołaniu się np. na twierdzenie że umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych nie obejmuje odpowiedzialności karnej. W takich sytuacjach pozostaje droga sądowa, przy czym możliwe jest skorzystanie z pomocy profesjonalisty – np. adwokata, który poprowadzi sprawę zarówno na etapie przedprocesowym jak i przed Sądem.
Ponieważ często się zdarza, że odszkodowanie wypłacane przez ubezpieczyciela jest dużo niższe, niż faktycznie powinno być lub ubezpieczyciel odmawia wypłaty odszkodowania ważne jest, by znać prawa ubezpieczonego. Dzięki znajomości podstawowych kwestii dotyczących odzyskiwania należności uzyskanie odpowiedniej kwoty będzie zdecydowanie łatwiejsze.
W przypadku roszczenia ubezpieczeniowego pierwszym krokiem powinno być sprawdzenie, czy w ogólnych warunkach ubezpieczenia nie zawarto informacji dotyczących powiadomienia ubezpieczyciela o wypadku. Jeżeli ten obowiązek naruszono, ubezpieczyciel ma prawo zmniejszyć świadczenie, jeżeli naruszenie sprawiło, że szkoda stała się większa. Postępowanie likwidacyjne rozpoczyna się po zgłoszeniu szkody. W jego ramach podejmuje się takie działania, jak ustalenie stanu faktycznego, zasadności zgłoszenia oraz wysokości należnego świadczenia. Jeżeli o wypłatę świadczenia nie występuje ubezpieczony ani ubezpieczający, na ubezpieczycielu ciąży obowiązek informacyjny.
Według prawa cywilnego ubezpieczyciel ma 30 dni na spełnienie świadczenia. Termin ten biegnie od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Może on jednak ulec wydłużeniu. Dzieje się tak w takich przypadkach, jak problemy z ustaleniem sprawcy wypadku. Jeżeli ubezpieczyciel nie jest w stanie wypłacić odszkodowania w ciągu 30 dni, musi o tym poinformować. Informacja taka musi przyjąć formę pisemną, a dodatkowo należy zawrzeć w niej powody opóźnienia. Ubezpieczyciel ma także 30 dni na poinformowanie jeśli odmawia wypłaty odszkodowania lub obniża jego kwotę.
W przypadku ubezpieczeń OC osoba uprawniona do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Możliwe jest pozwanie zarówno bezpośredniego sprawcy szkody, ubezpieczyciela, jak i obu podmiotów równocześnie. Można zrobić to w jednym pozwie. Jeżeli nie pozwiemy ubezpieczyciela sprawcy, należy liczyć się z niewypłacalnością. Sprawca uzależniony jest bowiem od wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela.
Powództwo cywilne można wytoczyć według siedziby ubezpieczyciela, siedziby ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Jeżeli roszczenie nie przekracza 75 tysięcy złotych, sądem właściwym jest Sąd Rejonowy. Jeśli z kolei powództwo przekracza tę kwotę, właściwy sąd to Sąd Okręgowy. Formularze pozwu dostępne są na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Na formularzu można wnieść pozew, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 tysięcy złotych. W innym przypadku sprawę rozstrzyga się w postępowaniu zwykłym, nie na formularzu.
Informacje, które należy zawrzeć w pozwie o odszkodowanie to oznaczenie sądu, numer PESEL i NIP powoda. Powinno się także zamieścić przedstawienie wniosków oraz dowodów popierających ich zasadność, imię, nazwisko i nazwę stron, a także pełnomocników. Ważne jest także zawarcie podpisów oraz dołączenie załączników.
Pytania? Wątpliwości? Zapraszam na www.adwokatspiewak.pl
